Niestabilność stawu ramiennego

Objawy niestabilności barku

• obawa przed wykonaniem pewnych ruchów,
• wrażenie niestabilności stawu,
• nawracające zwichnięcia,
• objawy bólowe podczas wykonywania ruchów w określonych płaszczyznach,
• przeskakiwanie stawu z charakterystycznym „kliknięciem”.

Rozpoznanie niestabilności stawu barkowego

Celem postawienia rozpoznania należy przeprowadzić wywiad oraz wykonać badanie lekarskie oparte o specyficzne testy pozwalające stwierdzić niestabilność przednią, tylną lub dolną. Uzupełnieniem rozpoznania powinno być badanie RTG, USG, i tomografia komputerowa lub rezonans magnetyczny.

Sposoby leczenia niestabilności barku

Leczenie nieoperacyjne – wskazaniem do tego typu leczenia jest niestabilność na podłożu nieurazowym czyli wiotkości stawowej. Wiotkość to zwiększona ruchomość w stawie, która nie musi dawać dolegliwości bólowych – może być np. uwarunkowana genetycznie. W grupie nieurazowych niestabilności znajdują się przypadki nieprawidłowości rozwojowych kształtu powierzchni stawowych oraz przypadki chorób tkanek łącznych. Ból w obrębie barku jest spowodowany głównie zapaleniem mięśni odpowiedzialnych za stabilizację głowy kości ramiennej podczas aktywności fizycznej. U niektórych osób może występować niestabilność stawu ramiennego, której towarzyszą podwichnięcia.

Niestabilność, której przyczyną nie jest uraz, najczęściej leczona jest nieoperacyjnie. Leczenie to polega na edukacji pacjenta, modyfikacji aktywności fizycznej i rehabilitacji Intensywne ćwiczenia odtwarzające prawidłowe wzorce ruchowe, wzmacniające mięśnie obręczy barkowej i centrujące głowę kości ramiennej są podstawą leczenia i dają zadowalające efekty.

Leczenie operacyjne – najczęstszą przyczyną powstawania niestabilności jest uraz, a konkretnie zwichnięcie stawu ramiennego. W 90-95% przypadków jest to zwichnięcie przednie, do którego dochodzi podczas uderzenia, gdy kończyna jest w pozycji odwiedzenia i rotacji zewnętrznej. W wyniku urazu może dojść do rozerwania torebki stawowej i przemieszczenia się głowy kości ramiennej. Przy nawracających zwichnięciach może dojść do dwóch dodatkowych obrażeń: uszkodzenie Bankarta – przerwanie przedniej części torebki stawowej z oderwaniem obrąbka stawowego od panewki, uszkodzenie Hilla-Sachsa – złamanie tylno-bocznej powierzchni stawowej głowy kości ramiennej.

Znacznie rzadziej występującym urazem jest zwichnięcie tylne, które może być wynikiem rozciągnięcia lub oderwania tylnej części torebki stawowej i obrąbka od panewki łopatki. Zwichnięcia tylne mogą być przyczyną uszkodzeń mięśnia podłopatkowego. Zwichnięcia tego typu są trudniejsze do rozpoznania.

Przy złamaniu obejmującym 20% powierzchni panewki, istnieje możliwość utraty stabilności stawu. W takim przypadku zalecane jest operacyjne zespolenie złamania. Przy urazach przewlekłych wskazane jest wykonanie przeszczepu kostnego w celu odtworzenia prawidłowej powierzchni panewki i przywrócenia pełnego odwiedzenia i rotacji zewnętrznej do kąta 90º bez ryzyka zwichnięcia. Po zabiegu chirurgicznym operowana kończyna unieruchamiana jest w ortezie Po upływnie ok. 12 tygodni rehabilitacji pacjenci odzyskują znaczą sprawność i mogą już wykonywać ćwiczenia siłowe.

Rokowanie-niestabilność stawu barkowego

W przypadkach niestabilności na tle urazowym leczonych nieoperacyjnie, ryzyko ponownych zwichnięć jest duże. W przypadku utrzymywania się objawów niestabilności należy rozważyć wykonanie zabiegu. Po leczeniu operacyjnym i zakończonej rehabilitacji, rokowania u pacjentów są dobre. Zwiększone ryzyko nawrotu występuje u zawodników sportów kontaktowych.

Niestabilność stawu ramiennego–profilaktyka

Nasz styl życia znacznie wpływa na ryzyko zachorowania na niestabilność stawu ramiennego. Aby zmniejszyć możliwość wystąpienia schorzenia, należy pamiętać o regularnych ćwiczeniach wzmacniających mięśnie wokół stawu, odpowiedniej ergonomii pracy oraz rozkładaniu ciężaru na oba ramiona.