Zerwanie ścięgna Achillesa

Spis treści:

Ścięgno Achillesa to duży zespół włókien w tylnej części stawu skokowego, popularnej kostki, który łączy mięsień brzuchaty łydki z piętą. Jest odpowiedzialne za ruch stopy w górę i w dół, wspinanie się na palcach oraz przede wszystkim za sprawne chodzenie. Jego zerwanie to poważny uraz, a bagatelizowanie dolegliwości w tej okolicy może mieć przykre konsekwencje.

Spis treści:

Zerwanie ścięgna Achillesa może być całkowite lub częściowe. Najczęściej dochodzi do niego w wyniku nadmiernego rozciągnięcia ścięgna z jednoczesnym napięciem mięśnia brzuchatego łydki. Charakterystyczne jest uczucie trzasku opisywane przez pacjentów jako uderzenie w łydkę lub smagnięcie biczem. Na zerwanie narażony jest najczęściej środkowy odcinek ścięgna Achillesa.

Co powinienem zrobić w przypadku podejrzenia wystąpienia urazu ścięgna Achillesa?
  • nie obciążać kontuzjowanej nogi
  • odpoczywać i ograniczać ilość ruchu
  • schładzać staw, gdzie jest zerwany Achilles
  • zastosować bandaże uciskowe (elastyczne)
  • skontaktować się z lekarzem

Przewlekłe patologie - przyczyny urazu Achillesa

Do zerwania może dość także, i to dość często, w wyniku przewlekłych patologii. Zmiany zapalne, osłabiające ścięgno prowadzą do powstawania mikrouszkodzeń. Spotykane często u biegaczy i nieleczone mogą poważnie uszkodzić włókna ścięgna Achillesa. Niepokojące sygnały to: ból, trzeszczenie (tarcie) podczas ruchu, ucieplenie, poszerzenie obrysu ścięgna. W przypadku ich wystąpienia zaleca się konsultacje z ortopedą, wykonanie badania USG, ograniczenie wysiłku fizycznego i wdrożenie leczenia (rehabilitacja, leczenie biologiczne). 

Czytaj więcej o degeneracji ścięgna Achillesa (tendinopatia ścięgna Achillesa), czyli to, co nosi potoczną nazwę „zapalenie ścięgna Achillesa”.

Zdarzają się również urazy ścięgna Achillesa u osób, które nie miały wcześniej podobnych objawów: sportowców, ludzi aktywnych. W takich przypadkach zerwanie ścięgna następuje w wyniku zaburzeń biomechaniki i zbyt dużego obciążenia treningowego. Nieprawidłowe bywa też przygotowanie – brak rozgrzewki, odwodnienie, wysiłek podczas infekcji ogólnoustrojowej. Na zerwanie ścięgna Achillesa najbardziej narażone są osoby uprawiające sporty, w których często dochodzi do wyskoków, zmian kierunku ruchu i nagłych przyspieszeń (piłka ręczna, tenis, squash, badminton, koszykówka, siatkówka).

Zerwanie ścięgna Achillesa - objawy:

  • uszkodzenie ścięgna Achillesa,
  • silny ból promieniujący do pięty,
  • siniak na pięcie,
  • obrzęk,
  • brak możliwości chodzenia na kontuzjowanej nodze,
  • trudność w zgięciu palców stóp ku dołowi,
  • charakterystyczny dźwięk w trakcie zrywania się ścięgna.

Nieleczony ból może doprowadzić do zerwania ścięgna, a nieleczone zerwanie do upośledzenia funkcji stawu skokowego i utykania na chorą kończynę. Jeśli masz ból w tej okolicy nie bagatelizuj go, skontaktuj się z ortopedą!

Zerwanie ścięgna Achillesa - diagnostyka

Największe znaczenie ma wywiad, badanie kliniczne (lekarskie) i badania dodatkowe, jak USG ścięgna Achillesa lub rezonans magnetyczny. Najczęściej urazowi towarzyszy ból w okolicy ścięgna, pojawia się krwiak i obrzęk okolicy łydki, ograniczenie ruchu zgięcia grzbietowego stopy, brak możliwości wspięcia na palce. Lekarz, wykonując badanie, sprawdza czy jest ciągłość ścięgna i czy przenosi ono obciążenie (test Thompsona).

USG ścięgna Achillesa potwierdza uszkodzenie, pozwala określić, na jakiej wysokości doszło do zerwania i jak daleko od siebie znajdują się końce ścięgna (tzw. retrakcja). Jest to istotne z punktu widzenia wyboru ewentualnej techniki operacyjnej odtwarzającej ciągłość.

Uszkodzenie całkowite i częściowe ścięgna Achillesa - metody leczenia

Po przeprowadzeniu badania głównego i badań dodatkowych, lekarz potrafi określić, czy ścięgno jest zerwane całkowicie czy częściowo. Niektóre uszkodzenie częściowe możemy leczyć zachowawczo unieruchamiając kończynę (but ortopedyczny, gips) i stosując leczenie biologiczne – osocze bogatokomórkowe czy inne czynniki wzrostu. W przypadku uszkodzenia całkowitego, możemy zdecydować się na leczenie operacyjne lub zachowawcze. Leczenie zachowawcze stosowane jest przeważnie u osób, u których istnieją przeciwwskazania do leczenia operacyjnego. Taki wybór wiąże się z długotrwałym (ok. 10 tygodni) unieruchomieniem stawu skokowego. Drugą możliwością jest leczenie operacyjne.

Lekarz potrafi dobrać odpowiedni sposób leczenia zerwanego ścięgna Achillesa. Znajdź ortopedę z Rehasport w popularnych lokalizacjach:

Ścięgno Achillesa - postępowanie przy zerwaniu

Operacja ścięgna Achillesa - szycie Achillesa

Całkowicie zerwane ścięgno Achillesa. Szycie ścięgna, można przeprowadzić metodą „na otwarto” lub przezskórnie. Metodą preferowaną jest miniinwazyjne przezskórne szycie Achillesa. Zabieg polega na zbliżeniu kikutów ścięgna specjalnym szwem przeprowadzanym przez małe nacięcia w skórze. Metoda ta umożliwia szybsze gojenie się tkanek miękkich po zabiegu i skraca czas rekonwalescencji. Znacznie szybciej wdrażana jest też rehabilitacja po zerwaniu ścięgna Achillesa. W przypadkach bardziej skomplikowanych, np. na poziomie przyczepu ścięgna do kości piętowej, leczenie przeprowadza się metodą otwartą.

W uszkodzeniach zaawansowanych np. na podłożu tendinopatii lub w wypadku zastarzałych, przykurczonych uszkodzeń ze skróceniem ścięgna i mięśnia proponujemy leczenie polegające na rekonstrukcji ścięgna z użyciem ścięgien mięśni kulszowo-goleniowych (własnych ścięgien pacjenta używanych często w rekonstrukcjach więzadła krzyżowego przedniego). W tej metodzie możliwe jest zarówno leczenie przezskórne, jak i „na otwarto”. Jest to metoda innowacyjna pozwalająca wrócić do zdrowia osobom, którym często odmówiono leczenia operacyjnego z uwagi na zbyt późny okres od zerwania. Jest to także metoda stosowana z powodzeniem w nawrotowych uszkodzeniach.

W Rehasport szycie ścięgna Achillesa przeprowadzamy w sposób bezpieczny i profesjonalny, dbając o komfort i dobre samopoczucie naszych pacjentów na każdym etapie zabiegu. Z nami zadbasz o swoje zdrowie i szybko powrócisz do aktywności fizycznej.

Rehabilitacja po zerwaniu ścięgna Achillesa

Po operacji ścięgna Achillesa staw skokowy unieruchomiony jest w pozycji zgięcia podeszwowego (aby wyeliminować napięcie naprawianego ścięgna). Stosowane są do tego buty ortopedyczne lub syntetyczny gips. W pierwszych tygodniach pacjent porusza się w asekuracji kul łokciowych. Po dwóch tygodniach, podczas wizyty kontrolnej, lekarz usuwa szwy i rozpoczyna się rehabilitacja ścięgna Achillesa. Standardowy okres unieruchomienia trwa około 6 tygodni, w miarę upływu czasu zmienia się kąt unieruchomienia stopy w ortezie.

Rehabilitacja w pierwszym okresie ukierunkowana jest ona na wygojenie ran pooperacyjnych (ograniczenie powstawania zrostów), następnie stopniowo przywracany jest zakres ruchu w stawie skokowym. Kolejnym etapem jest odbudowa siły mięśnia trójgłowego łydki, następnie trening czucia głębokiego. W każdym etapie rehabilitacja po zerwaniu ścięgna Achillesa to również kształtowanie odpowiednich wzorców ruchowych oraz ćwiczenia kontroli nerwowo-mięśniowej i propriocepcji.

Powrót do sprawności oraz sportu po zerwaniu ścięgna Achillesa jest możliwy. Znajdź fizjoterapeutę z Rehasport w popularnych lokalizacjach:

Powrót do pełnej sprawności po całkowitym uszkodzeniu ścięgna Achillesa zajmuje 4-8 miesięcy, w zależności od zastosowanego leczenia i intensywności rehabilitacji. Na każdym etapie leczenie jest monitorowane, w razie potrzeby stosuje się terapię czynnikami. Każdorazowo leczenie powinna zakończyć ocena biomechaniczna, której prawidłowe wyniki są warunkiem bezpiecznego powrotu do aktywności sportowej.

Powiązane artykuły:

Poznaj inne możliwe urazy stopy i stawu skokowego.

Bibliografia:

 

konsultacja merytoryczna Dr n. med. SZYMON RUBCZAK ortopeda Rehasport w Poznaniu
Data dodania 28.03.2020
Data ostatniej aktualizacji 26.10.2022