Zwyrodnienie stawów - diagnoza, leczenie

Zwyrodnienie stawów – objawy

Choroba zwyrodnieniowa stawów rozwija się w wyniku zaburzeń chrząstki stawowej, której zadaniem jest amortyzacja ruchów stawu i umożliwienie sprawnego przesuwania się powierzchni stawowych względem siebie. Z czasem uszkodzeniu ulegają także inne struktury – kość podchrzęstna, torebka stawowa, otaczające staw więzadła, ścięgna oraz mięśnie. Skutkiem tego są dolegliwości bólowe, które zwiększają się po okresie spoczynku oraz dłuższym używaniu stawu, bolesność, sztywność stawów (najbardziej odczuwalne rano i po okresie unieruchomienia), ograniczenie ruchomości stawu, uczucie przeskakiwania oraz zwiększanie czy zmiana obrysów stawu. Ból stawów występuje także w nocy, prowadząc do bezsenności. Choroba zwyrodnieniowa stawów prowadzi do pogorszenia jakości życia i niepełnosprawności. Najczęściej lokalizuje się w stawach kolanowych, biodrowych oraz ramiennych. Objawy choroby zwyrodnieniowej stawów mogą dotyczyć jednego lub kilku stawów jednocześnie.

Zwyrodnienie stawów – przyczyny

Przyczyny zwyrodnienia stawów oraz bezpośredni czynnik wywołujący chorobę zwyrodnieniową stawów zazwyczaj nie są znane, chociaż istnieje kilka teorii, które próbują wytłumaczyć powody powstania tej jednostki chorobowej. Do przyczyn choroby zwyrodnieniowej stawów, poza czynnikami genetycznymi, zaliczamy: choroby wieku dziecięcego, jak np. dysplazja stawu biodrowego, wcześniejsze urazy, a w grupie osób ze zwiększonym ryzykiem są osoby w podeszłym wieku, ponieważ zmiany zwyrodnieniowe zwiększają się w ramach upływu lat. Częściej ten problem dotyka kobiet, choć nie jesteśmy w stanie wytłumaczyć dlaczego tak się dzieje, a także osób otyłych oraz unikających systematycznej aktywności fizycznej. Stąd tak ważne jest utrzymanie prawidłowej masy ciała.

Etiologicznie możemy wyróżnić artrozę pierwotną i wtórną.

- Pierwotna artroza – (idiopatyczna o nieznanej etiologii), w której nieznana jest przyczyna powstania choroby zwyrodnieniowej stawów.

- Wtórna artroza – postać rozwijająca się w wyniku ściśle określonego wrodzonego lub nabytego zaburzenia budowy lub funkcji elementów stawu. Przyczyny postaci wtórej: uszkodzenie aparatu torebkowo-więzadłowego oraz złamania, wady w budowie powierzchni stawowych, choroby zapalne jałowe martwice oraz złuszczenie młodzieńcze głowy kości udowej.

Zwyrodnienie stawów – kiedy udać się do lekarza?

Z lekarzem powinniśmy skontaktować się wówczas, gdy ból stawów lub uczucie sztywności jest odczuwalne od dłuższego czasu i nie możemy sobie z nim poradzić. Im szybciej zgłosimy się do specjalisty, tym krótszy będzie okres uczucia dyskomfortu i bólu. Współczesna medycyna potrafi skutecznie leczyć zwyrodnienia stawów, niezależnie od tego, czy jest to zwyrodnienie stawu kolanowego, czy biodrowego.

Zwyrodnienie stawów – diagnostyka

W przypadku zwyrodnienia stawów, w tym zwyrodnienie stawu biodrowego, badaniem podstawowym jest zdjęcie rentgenowskie w projekcjach AP i LAT z ewentualnymi dodatkowymi projekcjami w zależności od zajętej okolicy. RTG dostarcza niezbędnych informacji o budowie stawu, o symetrii szpary stawowej, sklerotyzacji podchrzęstnej, obecności lub braku osteofitów, co jest niezwykle istotne w różnicowaniu OA z RZS, torbiele kostne, geody.

Do obrazowania wczesnych postaci choroby zwyrodnieniowej stawów służy nam badanie NMR lub artroskopia. Ta ostatnia nie jest traktowana jako procedura stricte diagnostyczna. Zawsze należy ją rozpatrywać w kategorii procedury operacyjnej, która oprócz niewątpliwych walorów diagnostycznych ma wielkie możliwości naprawcze.

Jak leczyć chorobę zwyrodnieniową stawów?

Zwyrodnienie stawów rozpoczyna się od leczenia zachowawczego, które obejmuje postępowanie przeciwbólowe, przeciwzapalne oraz utrzymanie możliwie dużego zakresu ruchów. Do leków pierwszego rzutu zaliczamy leki przeciwbólowe z grupy paracetamolu, pozwalające ograniczyć nieprzyjemne objawy chorobowe, a co za tym idzie – zwiększyć funkcje pacjenta. Leczenie farmakologiczne, poza lekami przeciwbólowymi, musi być wsparte terapią fizykalną pod postacią systematycznej aktywności ruchowej, pozwalającej poprawić siłę i elastyczność mięśni wokół chorych stawów. Daje to także możliwość zwiększenia zakresu ruchu oraz zmniejsza ból.

Jeżeli zmiany choroby zwyrodnieniowej stawów są zaawansowane, musimy niejednokrotnie skłaniać się ku iniekcjom dostawowym z preparatów kwasu hialuronowego. W dzisiejszych czasach dostępne preparaty medycyny regeneracyjnej – pod postacią komórek macierzystych – dają szansę na zatrzymanie procesu chorobowego i poprawę stanu pacjenta. Jest to niezwykłe, ponieważ dotychczasowe leczenie ograniczało się jedynie do leczenia paliatywnego i nie miało wpływu na proces zwyrodnienia. Dostępna w naszej klinice terapia komórkami macierzystymi daje bardzo dobre rezultaty w leczeniu choroby zwyrodnieniowej stawów.

W przypadkach, gdy powyższe leczenie zawodzi, a zmiany związane ze zwyrodnieniem stawów są bardzo zaawansowane, leczeniem ostatecznym może się okazać endoprotezoplastyka stawu, czyli wszczepienie sztucznego stawu.

Leczenie operacyjne zwyrodnienia stawów

Celem zabiegu jest przede wszystkim uwolnienie pacjenta od bólu oraz poprawa funkcji stawu. Gama możliwych do zaproponowania technik operacyjnych obejmuje: osteotomie okołostawowe, synowektomie, mozaikoplastyki, przeszczepy chrząstki, alloplastyki stawów, artrodezy stawów. Nowymi metodami są przeszczepy chrzęstno-kostne, autologiczne przeszczepy chrząstki, hodowle chondrocytów oraz inżynieria tkankowa. Najczęściej wykonywaną operacją jest alloplastyka stawu.

Choroba zwyrodnieniowa stawów bardzo często dotyka stawu kolanowego. W dużej części są to kobiety po 50 roku życia. Zwykle objawia się postępującym przykurczem zgięciowym oraz szpotawym wygięciem stawu. W leczeniu tej postaci artrozy szczególne miejsce znalazła wysoka osteotomia kości piszczelowej. Wskazana jest u osób młodych, bez patologii naczyniowej, bez otyłości, z dolegliwościami zlokalizowanymi w jednym przedziale.

Alloplastyka stawów kolanowych polegająca na częściowej lub całkowitej wymianie zmienionych zwyrodnieniowo elementów stawu kolanowego. W klinice Rehasport wykonywane są endoprotezy jednoprzedziałowe – zabieg polegający na wymianie jednego segmentu stawu objętego chorobą zwyrodnieniową stawów. Zabieg zdecydowanie mniej inwazyjny od całkowitej alloplastyki jednak posiadający szereg wykluczeń dlatego decyzja o jego wykonaniu musi być oparta o wnikliwe badania przedoperacyjne. Korzyścią jest szybsza rekonwalescencja oraz mniejsza inwazyjność zabiegu.

Najczęściej zgłaszający się do kliniki Rehasport pacjenci mają uogólnioną postać choroby zwyrodnieniowej. Wówczas pacjenci kwalifikowani są do alloplastyki dwuprzedziałowej. Oprócz endoprotez anatomicznych, które w możliwie jak najdokładniejszy sposób odwzorowują biomechanikę kolana mamy także możliwość zaplanowania zabiegu z zastosowaniem spersonalizowanego instrumentarium przygotowanego specjalnie dla operowanego pacjenta. Wówczas w oparciu o badania przedoperacyjne wytwarzane są dedykowane bloczki do opracowania końców stawowych kości udowej i piszczelowej dzięki czemu mamy pewność, iż zastosowany implant najlepiej odwzorowuje anatomię operowanego stawu. Czytaj więcej o endoprotezoplastyce stawu kolanowego.

Staw biodrowy jest drugą pod względem częstości lokalizacją, którą zajmuje choroba zwyrodnieniowa stawów. Objawia się ograniczeniem głównie rotacji wewnętrznej, a wraz z postępem choroby w pozostałych zakresach. Najczęściej jednak przyczyną kontaktu z lekarzem jest ból, który początkowo może promieniować do stawu kolanowego, co przy niedokładnym badaniu przedmiotowym może opóźnić postawienie ostatecznego rozpoznania. Alloplastyka przynosi bardzo wysoki odsetek powodzeń.

Zabieg operacyjny polega na wymianie stawu biodrowego i zastąpieniu go metalowymi implantami. Kwalifikacja do zabiegu odbywa się w oparciu o szczegółowy wywiad zebrany od pacjenta. Klinika Rehasport dysponuje szerokim wachlarzem możliwego doboru implantów, które najbardziej będą odpowiadał oczekiwaniom pacjenta. Ścisła współpraca z firmami produkującymi implanty zapewnia pełen dostęp do najnowszych i najbardziej zaawansowanych technologii dzięki czemu każdego pacjenta ze wskazaniami do alloplastyki stawu biodrowego można właściwie zakwalifikować i leczyć operacyjnie w Rehasport. Czytaj więcej o endoprotezoplastyce stawu biodrowego.

Coraz doskonalsze techniki chirurgiczne w tym miniinwazyjne oraz implanty poparte bardzo obiecującymi odległymi obserwacjami uprawniają do szerokiego stawiania wskazań do endoprotezoplastyki w przebiegu choroby zwyrodnieniowej stawów. Zwyrodnienie stawów leczone jest w Rehasport na każdym etapie choroby.

Rehasport, to klinika ortopedyczna, której jakość opieki potwierdzona jest certyfikatem FIFA Medical Center of Exellence. Dzięki doświadczeniu specjalistów oraz wypracowaniu unikalnych metod leczenia, w fachowy sposób prowadzimy Pacjentów po urazach, wypadkach, chorobach zwyrodnieniowych, wadach postawy i wielu innych. Ścisła komunikacja lekarza, fizjoterapeuty i zespołów diagnostycznych pozwala na postawienie precyzyjnej diagnozy oraz kompleksową opiekę.

Sprawdź listę specjalistów w wybranej placówce:

Poznań        Szpital w Poznaniu        Gdańsk        Konin

Teraz jesteśmy także w Warszawie!

Ortopeda Warszawa        Fizjoterapia Warszawa        Rehabilitacja Warszawa